เลี้ยงปลาตู้

จะพูดถึงกรวดที่เราใช้ดาดพื้นตู้ก่อน

ขนาดของกรวดที่ใช้นั้นเป็นเรื่องสำคัญมาก กรวดที่มีขนาดใหญ่ที่เราเรียกกันว่า กรวดหยาบ ไม่เหมาะที่จะใช้ดาดพื้นตู้ปลาด้วยเหตุสองประการๆ แรกอาหารที่เราให้แก่ปลาอาจตกลงไปตามซอกกรวดจนถึงพื้นจนปลาไม่สามารถจะงมได้ แล้วอาหารนั้นก็จะเสีย ทำให้เกิดน้ำเสียได้ อีกประการหนึ่งถ้าเราใช้เครื่องกรองน้ำทางชีวภาพดังกล่าวแล้วในบทก่อน กรวดหยาบจะไม่อำนวยพื้นที่พอให้แบคทีเรียรวมตัวกันได้ และน้ำที่ไหลผ่านก้อนกรวดก็จะไหลเร็วเกินไป ทำให้การกรองไม่ได้ผล

แต่ถ้าเราใช้กรวดละเอียดเกินไป กรวดก็จะอัดแน่นจนน้ำเดินไม่สะดวกในเวลากรอง และอีกอย่างหนึ่งรากพืชน้ำที่หยั่งลงในกรวดก็ไม่อาจหยั่งลงไปในกรวดได้

เพราะฉะนั้นกรวดที่ใช้ดาดพื้นตู้ปลาควรเลือกใช้ขนาดที่พอดีอย่าให้ละเอียดเกินไป หรือหยาบเกินไป ขนาดที่พอเหมาะควรเป็นกรวดเล็กราวเม็ดละ 3 ม.ม. หรือเศษ 1 ส่วน 3 ของซม. หากจะมีทรายปนอยู่ด้วยบ้างก็ไม่เป็นไร แต่อย่าให้มีมากนัก ทรายจะอุดช่องว่างในกรวดเสีย แต่อย่าให้มีทรายปนด้วยจะดีที่สุด

นอกจากขนาน ปริมาณและสีของกรวดที่ใช้ก็เป็นเรื่องที่ควรคำนึงถึงด้วย

ตามปกติปลาชอบกรวดที่มีสีเข้ม เพราะกรวดชนิดนี้ไม่สะท้อนแสงสว่างมากนัก เหตุที่ปลาไม่ค่อยชอบกรวดสีขาวเกินไปก็เพราะตามธรรมชาติกรวดชนิดนี้ทำให้สัตว์ที่เป็นศัตรูของปลามองเห็นพื้นน้ำลึกลงไปได้ และจะทำอันตรายแก่ปลาได้ง่าย ปลาจึงมีวิสัยธรรมชาติที่จะชอบกรวดที่มีสีเข้มมากกว่า

หากเราใช้กรวดสีต่างๆ ปนกันก็ย่อมทำได้ แต่ไม่ควรใช้กรวดย้อมสี เพราะสีอาจตกและเป็นพิษแก่ปลาได้ ควรใช้กรวดสีตามธรรมชาติจะเหมาะกว่า

สำหรับปริมาณกรวดที่จะใช้นั้นควรคำนึงตามหลักการธรรมชาติดังต่อไปนี้

ธรรมดาพืชที่หยั่งรากในน้ำต้องมีพื้นที่ลึกพอจะหยั่งรากได้ ถ้าเราใช้เครื่องกรองทางชีวภาพได้ ซึ่งเป็นแผ่นลูกฟูกหมกไว้ใต้กรวดด้วย เราควรจะถมกรวดไว้บนแผ่นเครื่องกรองให้หนาตั้งแต่ 2 ถึง 3 นิ้วฟุต (5 ถึง 7.5 ซม.) เป็นอย่างน้อย เพื่อกันมิให้รากพืชลงไปถึงแผ่นกรองน้ำ ตามธรรมดารากพืชในน้ำจะหยั่งลงไปลึกราว 1 ถึง 2 นิ้วฟุต แต่ถ้าเราใช้กระถางเป็นที่หยั่งรากจะถมกรวดไม่ให้หนาถึงเพียงนั้นก็ได้ แต่ถึงอย่างไรเกณฑ์ปกติก็ควรจะเป็น 2 นิ้วฟุต